Witamina F. Wśród nienasyconych kwasów tłuszczowych i rozpuszczających się w nich, wyróżnia się grupę wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które zawierają więcej niż jedno wiązanie podwójne węgiel-węgiel w łańcuchu węglowodorowym reszty kwasowej.
Są one niezbędnym elementem diety człowieka (stanowią grupę tzw. witamin F), gdyż są potrzebne do tworzenia ważnych związków, np. prostogladyn. Witaminą F nazywane są kwasy tłuszczowe:
Linolowe – olej krokoszowy, kukurydziany, słonecznikowy, sojowy, arachidowy, rzepakowy, oliwa. Linolenowe - olej lniany, rzepakowy, sojowy.
Arachidowe - produkty pochodzenia zwierzęcego, mięso.
Eikozapentaenowy – algi, łosoś, olej rybi (dorsz).
Dokozaheksaenowy – olej z makreli, niektóre algi, nasiona lnu.
Związki te są budulcami komórek, wchodzą w skład błon komórkowych, zapewniając im lepszą trwałość. Dbają o skórę leczą trądzik. Przyczyniają się do obniżenia masy ciała i wzrostu płodności.
Występują w tłuszczach zwierząt wodnych i olejach roślinnych. Witamina F, przeciwdziała infekcjom, podnosi odporność n zakażenia, ma działanie przeciwwysiękowe i żółciopędne – przyśpiesza i wzmacnia produkcję żółci. Zapobiega odkładaniu się złogów nabłonkowo – organicznych w drogach żółciowych i moczowych, jest ważna w profilaktyce zawałów serca i udarów m mózgu oraz miażdżycy, przedłuża żywotność erytrocytów, zapobiega zwyrodnieniom naczyń. Korzystnie wpływa na gospodarkę lipidową ( tłuszczową ) -chroni wątrobę i nerki przed stłuszczeniem i marskością, bierze udział w mechanizmach przemiany cholesterolu, wpływając na jego poziomu obniżenie w surowicy krwi, korzystnie wpływa na stan skóry i włosów, pobudza regenerację nabłonka i tkanki łącznej, hamuje zmiany zwyrodnieniowe i rogowacenie gruczołów łojowych.
Wraz z witaminą C i P (rutyną) wzmacnia śródbłonek, przyśpiesza gojenie ran i odleżyn, chroni przed szkodliwym promieniowaniem rentgenowskim, przyczynia się do obniżenia masy ciała, przyśpiesza spalanie tłuszczów. Wykorzystuje się nią w leczeniu zapalenia żył, zatorach, wysiękach naczyniowych, zaburzeniach miesiączkowych, zwłaszcza w stanach napięcia przedmiesiączkowego, także w profilaktyce nadżerek, chorobach infekcyjnych oczu, uszu, gardła, stanach zapalnych jelit, odbytu, żołądka, w wirusowym zapaleniu wątroby. Zapobiega zaparciom, zwiększa płodność.
Niedobory witaminy F powodują - zmiany skórne, zaczerwienienie, suchość, łojotok, złuszczanie naskórka, pękanie warg i kącików ust, stany zapalne dziąseł i języka. Krwawienie z nosa, przewlekłe stany zapalne spojówek i powiek, wysięki naczyniowe w oczach, wypadanie włosów, łamliwość paznokci, plamki na płytkach paznokci, rozdwajanie końcówek włosów, łupież, brak połysku. Zaburzenia w wytwarzaniu plemników i płodności, bolesne miesiączkowanie, skłonność do wyprysków, trądziku.
Nie ma żadnych doniesień na temat toksyczności i szkodliwości witaminy F. Naturalnym źródłem jest olej ogórecznikowy, dyniowy, z pestek czarnej porzeczki, olej wiesiołkowy, tran, olej migdałowy, makowy, korkoszowy, lniany, arachidowy, słonecznikowy, orzechy, kiełki pszenicy, tran, ryby morskie, pełne mleko, oliwa z oliwek soja, pestki słonecznika, , nasiona dyni, migdały i owoce avocado. Dawka witaminy K, to ok. 70 ug dla każdego. 12 łyżek nasion słonecznika lub dwie łyżki oleju zapewnia całkowitą dzienną dawkę witaminy F.
Znany preparat Linomag to nic innego jak roztwór witaminy F w oleju lnianym, przy leczeniu trądziku najlepsze efekty można uzyskać, stosując linomag z propolisem. Przy chorobach narządów płciowych wraz z witamina F dobrze jest przyjmować witaminę A, C i E. Obiecującym środkiem leczniczym przy zapaleniach skóry i innych jej dolegliwościach wywołanych przez niedobór kwasów tłuszczowych są oleje rybne. Olej lniany zmniejsza stężenie cholesterolu i zapobiega chorobom serca.
W przeciętnie zjadanych produktach, zabezpiecza się odpowiednią ilość, tak, że objawy awitaminoz i niedoborów mikroelementów występują dziś rzadko, głównie w wypadkach zaburzeń przyswajania składników pokarmowych w jelitach, czyli w chorobach jelit i narządów układu pokarmowego. Niektórzy naukowcy odpowiednią mieszaninę NNKT nazywają właśnie witaminą F. Odpowiednia mieszanina niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oznacza właściwą proporcję kwasów tłuszczowych konfiguracji optycznej "cis": omega - 3, omega - 6, omega - 9, omega -19, omega - 23 i w mniejszych ilościach innych.
Właściwe takie proporcje znajdują się na przykład w mięsie surowych dzikich ryb (np. potrawa "suszi"). Na szczęście NNKT omega - 19, omega - 23 i w mniejszych ilościach inne, organizm człowieka może już zsyntetyzować sam, jednak pod warunkiem, że będzie dysponował odpowiednią ilością i we właściwej proporcji NNKT omega - 3, - 6, -9. Ważne jednak jest to, by stosunek omega - 3 do omega - 6 był około dwa do jednego.
W przeciętnej diecie Amerykanina oraz juz coraz częściej i europejczyka, stosunek ten jest jeden do piętnastu. Oznacza to, iż omega - 3 jest aż trzydziestokrotnie za mało w stosunku do omega - 6. Ma to bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, powoduje to nasilenie procesów zwyrodnieniowych i zapalnych. Jeśli odwrócimy te proporcje ulegają one zahamowaniu.
Właśnie taką, odpowiednią proporcję kwasów tłuszczowych omega, zawiera z dostępnych na rynku olei, jedynie specjalny olej lniany zwany wysokolinolenowym, a proporcja ta wynosi - 50% omega - 3, 25% omega - 6, i 15% omega - 9. Jeśli taką mieszaninę kwasów omega, na co dzień ma do dyspozycji nasz organizm to wytworzenie pozostałych długołańcuchowych NNKT nie przedstawia problemu i jest wystarczające zaopatrzenie w EPA i DHEA, tak zwane czynniki młodości i szczęścia.
NNKT są też niezwykle labilne, znacznie labilniejsze, niż nawet wrażliwe witaminy i w znakomitej większości szybko ulegają utlenieniu do nasyconych kwasów tłuszczowych zupełnie tracąc swoją wyjątkową biologiczną funkcję pozostając tylko zwykłym "paliwem" dla metabolizmu. Proces ten nazywamy jełczeniem tłuszczy spożywczych. Biologiczna aktywność nienasyconych kwasów tłuszczowych jest ponadto zniszczona, jeśli zostaną one ogrzane powyżej 50 stopni, gotowane, czy potraktowane azotanami np. dodawanymi do mięsa w procesie konserwacji.
Nie bez znaczenia dla utraty biologicznej aktywności NNKT jest obróbka żywności metalowymi ostrzami maszyn przemysłu spożywczego, a następnie dłuższe niż kilka dni przechowywanie gotowej żywności. Oznacza to praktycznie, że w spożywanych przetworzonych, gotowych produktach spożywczych, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe - NNKT - otrzymujemy w znikomej, zdecydowanie niewystarczającej, ilości.
Dobrą metodą na lepsze ich przyswajanie jest na przykład emulgacja poprzez mechaniczną homogenizację, miksowanie (ok. 5 minut) oleju lnianego z chudym białym serem twarogowym i jogurtem lub kefirem.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz