416. No trochę prywaty, ostrzegam długie i trzeba czytać uważnie... ;-D 

Składnikami kamieni nerkowych u mnie są – Jednowodny szczawian wapnia (wewelit 65%.) i Apatyt węglanowy, dwuwodny ortofosforan dwuwapniowy (bruszyt 35%)

               Główną przyczyną kamicy nerkowej, oprócz predyspozycji genetycznej jest jedzenie dużych ilości białka zwierzęcego i produktów przetworzonych. Na rozwój choroby wpływają też niedobory odporności i zaburzenia gruczołów regulujących gospodarkę wapniową. Cukier i oczyszczone produkty węglowodanowe powodują wyrzut insuliny która nasila wydalanie wapnia z moczem. Kiedy organizm otrzymuje mało płynów, mocz się zagęszcza i w drogach moczowych wytrącają się złogi soli.

W przypadku każdej kamicy, ważnym elementem leczenia i czynnikiem zmniejszającym ryzyko nawrotu złogów, jest wprowadzenie do jadłospisu odpowiedniej ilości płynów. Aby przyzwyczaić się wypijać więcej niż dotychczas, warto zastosować kilka prostych sposobów:

- Stwórz rytuał picia wody przy regularnie wykonywanych czynnościach – np. po porannych wstaniu, przed wyjściem do szkoły lub pracy, po powrocie z pracy;

-Staraj się wypić kilka łyków wody po skorzystaniu z toalety (wtedy tracisz wodę, warto ją więc uzupełnić);

-Wypij choć kilka łyków przy każdej pełnej godzinie;

wypij szklankę wody przed posiłkiem;

-Przynieś do pracy 1,5 litrową butelkę wody – jest to ilość jaką powinieneś wypić w ciągu 8 godzin;

-Wybieraj wilgotne pokarmy – np.: soczyste owoce (zwłaszcza cytrusowe);

wypij dużą szklankę wody przed snem;

-Przy łóżku postaw butelkę z wodą – jeżeli w nocy się obudzisz, będziesz mógł z niej skorzystać.

Pacjenci którzy otrzymują preparaty magnezu i witaminy B6 wydalają z moczem mało kwasu moczowego, czyli zmniejsza się ryzyko kamienicy moczanowej. Herbata z liści mniszka lekarskiego powoduje że kwas moczanowy jest uwalniany z już wytrąconych kryształów i wydalany z moczem. Przeciw utleniacze jak witamina C i E neutralizują wolne rodniki które powstają podczas kłębkowego zapalenia nerek. Miłorząb działa przeciwmiażdżycowo, czyli poprawia przepływ przez nerki, oraz przeciw zapalnie. Żurawiny przeciw działają przyleganiu bakterii do błony śluzowej dróg moczowych co zmiesza ryzyko infekcji. Wyciąg z karczocha odtruwa organizm i zmniejsza szkodliwy wpływ różnych leków na nerki. Najnowsze badania amerykańskie wykazały, że mleko i jego przetwory przeciwdziałają formowaniu się kamieni w drogach moczowych.  

KAMICA SZCZAWIANOWO-WAPNIOWA.

Wewelit - Ca(C₂O₄)xH₂O - jednowodny szczawian wapnia, jest najczęściej występującym kryształem w drogach moczowych, spotykanym w osadach moczu i w kamieniach moczowych. Kryształy szczawianu wapnia powstają w moczu o odczynie kwaśnym. Może być jedynym składnikiem lub jest jednym ze składników kamieni mieszanych zawierających dwuwodny szczawian wapnia, fosforany czy kwas moczowy.

Wewelit tworzy kryształy w kształcie połączonych bliźniaczych kul, form owalnych, słupków, pręcików lub igiełek poukładanych w sposób regularny w kamieniach. Jego kryształy charakteryzują się niskim współczynnikiem załamania światła. W kamieniach często tworzy struktury koncentryczno-warstwowe. Rzadko występuje w postaci nieregularnych drobnych ziaren, ułożonych bezładnie wśród innych substancji.

Wewelit jest zawsze dobrze wykrystalizowany, toteż na dyfraktogramach rentgenowskich jest łatwo identyfikowany na podstawie silnych refleksów o wartościach d: 5,93, 3,64 i 3,35 anksztrema. W widmie w podczerwieni jest identyfikowany na podstawie położenia najbardziej intensywnego pasma absorpcji z maksimum około 1630 cm-1 oraz dzięki obecności czterech lub pięciu załamań na tle szerokiego pasma w zakresie 3000-3500 cm-1 , związanego z cząsteczkami wody zawartymi w krysztale. Pasma te ułatwiają różnicowanie jednowodnego i dwuwodnego szczawianu wapnia, ale występujących tylko w postaciach czystych.

W przypadku mieszaniny tych kryształów zawartej w jednym kamieniu jest to niemożliwe. W litosferze jednowodny szczawian wapnia występuje rzadko; jest spotykany w niektórych kopalniach węgla i skałach roponośnych. Jest słabo rozpuszczalny w wodzie, a dobrze w kwasach nieorganicznych. Przy ogrzewaniu traci wodę w około 180^o C, topi się w temperaturze 220^o C, a w 480^o C przechodzi w węglan wapnia. Powstające z niego kamienie w drogach moczowych mają postać ziaren pszenicy, mogą być gładkie, morwowate lub tworzyć kule z licznymi ostro wystającymi drobnymi kryształami. Barwa kamienia jest brązowa z różnymi jej odcieniami. Kamienie te są bardzo twarde, jednak nie tak jak kamienie z czystego kwasu moczowego.

Dwuwodny szczawian wapnia - wewelit, jest rzadziej spotykany w kamieniach moczowych w porównaniu z jednowodnym szczawianem wapnia i bardzo rzadko tworzy kamienie monomineralne. Występuje w mieszaninie z innymi kryształami powstającymi w drogach moczowych. W kamieniach tworzy zwykle warstwy powierzchowne. Jego kryształy mają kształt podwójnej piramidy tetragonalnej.

Kryształy te występują w powierzchownych warstwach kamienia i są prostopadle zwrócone do powierzchni kamienia. Na przekroju kryształy mają wygląd rombowy i wykazują budowę pasmową. Układ warstwowo-koncentryczny jest rzadko spotykany w kamieniach. Metodą dyfraktometryczną jest identyfikowany na podstawie najsilniejszych jego refleksów o wartościach: 6,16, 4,42, 2,775 i 2,243 anksztrema.

W spektrometrze w podczerwieni jego widmo różni się od wewelitu przesunięciem najbardziej intensywnego pasma absorpcji, którego maksimum  dla dwuwodnego szczawianu wapnia wynosi 1660 cm?-1. Ponadto w zakresie liczb falowych 3000-3500 cm-1 dwuwodny szczawian wapnia w odróżnieniu od jednowodnego szczawianu wapnia ma jedno szerokie pasmo absorpcji. Jeżeli oba wymienione kryształy występują w jednej próbce, wówczas metodą spektrograficzną w podczerwieni niemożna ich różnicować.

Na powierzchni Ziemi dwuwodny szczawian wapnia występuje bardzo rzadko. Znaleziony był w skałach Morza Weddella na Antarktydzie w postaci przeźroczystych naskorupień na innych utworach skalnych. Częste występowanie wedelitu w powierzchownych, a wewelitu w głębokich warstwach kamieni moczowych wydaje się potwierdzać przypuszczenia Berga o wtórnym charakterze dwuwodnego szczawianu wapnia, który tworzy się kosztem przeobrażenia jednowodnego szczawianu wapnia

Zakazane produkty żywieniowe: rabarbar, szpinak, szczaw, czekolada, mocna herbata, kawa, potrawy zawierające glutaminian sodu, konserwy, zupy w proszku.

Produkty zalecane: duża ilość płynów, soki warzywno-owocowe, masło, warzywa i owoce, pełne ziarna zbóż.

Kamica szczawianowo-wapniowa może wystąpić:

W chorobach zapalnych jelit, po resekcji jelit, przy dużym spożyciu witaminy C, niedoborze witaminy B6, przy dużym spożyciu kwasu szczawiowego.

Choć dietetycy i lekarze od dawna podkreślają wagę ograniczenia soli w diecie osób chorych na kamicę nerkową, to jest to jedno z bardziej lekceważonych przez pacjentów zaleceń. A przecież dodawana przez nas samych sól to zaledwie niewielka ilość tego, co codziennie zjadamy w chlebie, wędlinach, przetworach mięsnych, rybnych, gotowych koncentratach zup i sosów, mieszankach przypraw czy gotowych produktach z glutaminianem sodu.

W efekcie w ciągu dnia przyswajamy zwykle 2–3 razy więcej sodu niż potrzebujemy. Aby pozbyć się tego nadmiaru organizm musi wykorzystać m.in. wapń – i to właśnie ten wapń uwolniony w wyniku nadmiernego spożycia soli jest jedną z przyczyn powstawania złogów szczawianowo-wapniowych w nerkach.

Jeżeli więc usiłujemy się pozbyć kamieni nerkowych to nie ograniczamy obecnie spożycia wapnia, ale przyglądamy się produktom bogatym w sól i wykluczamy je z diety. Przede wszystkim z codziennego jadłospisu usuwa się:

Zupki i sosy „w proszku”, kostki rosołowe, maggi, gotowe mieszanki przypraw, ryby wędzone, wędliny (zwłaszcza te „płynące” sosem), chipsy i inne słone przegryzki.

Na powstawanie złogów szczawianowo-wapniowych wpływają również związki szczawianów. Ich nadmiar w organizmie może być spowodowany:

Zaburzeniami ich przemian metabolicznych, nadmiernym spożyciem produktów bogatych w szczawiany, zwiększonym wchłanianiem tych związków w przewodzie pokarmowym.

Normalnie w organizmie człowieka 2/3 szczawianów wydalanych z organizmu pogodzi z przemian w wątrobie innych substancji np. witaminy C, a tylko 1/3 pochodzi z przewodu pokarmowego. Jest to jednak wystarczająco dużo, aby u chorych ze złogami starać się ograniczyć ilość szczawianów zawartych w posiłkach.  

Bardzo ważnym elementem każdej diety jest właśnie różnorodność, a w przypadku jakichkolwiek ograniczeń dietetycznych często jadłospisy stają się nudne i przewidywalne – i chorzy na ogół przestają stosować prawidłową dietę. Urozmaicenie sprawia, że łatwiej przystosowujemy się do zdrowej dla nas formy żywienia.

U zdrowego człowieka 2/3 wydalanych z moczem szczawianów pochodzi nie z żywności, ale z metabolizmu innych składników. W naszych jelitach żyją bakterie, dla nas nieszkodliwe, które rozkładają szczawiany zawarte w żywności. Natomiast gdy zdarzy się coś, co zakłóci naturalną florę bakteryjną np. biegunka, podanie antybiotyków – może się zdarzyć tak, że do organizmu wchłonie się więcej szczawianów. Dlatego w chorobach jelit czy też podczas antybiotykoterapii należy sięgać po osłonowe probiotyki. Jest to forma profilaktyki przed powstawaniem złogów w nerkach.

Jeżeli probiotyki mogą stanowić rodzaj profilaktyki przed powstawaniem złogów w nerkach, to czy mogą pomóc w rozwiniętej już kamicy nerkowej? Na razie jeszcze naukowcy próbują odpowiedzieć na to pytanie. Istnieją doniesienia potwierdzające leczniczą moc probiotyków, inne z kolei jej nie potwierdzają, trudno więc powiedzieć jednoznacznie czy sięgać po te środki.

Może za to warto sięgnąć po naturalnie probiotyczną żywność – czyli fermentowane produkty mleczne: maślankę, kefiry, jogurty. Obecnie nawet przy kamieniach szczawianowo-wapniowych nie ogranicza się podaży wapnia, jak to się robiło jeszcze kilka lat temu. Teraz już wiemy, że to tylko zwiększa wydalanie szczawianów i w efekcie sprzyja nawrotom choroby. 

Dla zdrowia osób ze złogami szczawianowymi należy spożywać normalne ilości produktów mlecznych – czyli w ciągu dnia przynajmniej 2 szklanki mleka lub właśnie fermentowanych produktów mlecznych.

Bardzo ważnym elementem leczenia każdej kamicy jest odpowiednia ilość spożywanych napoi. Aby wypłukiwać wszelkie zbierające się w moczu szczawiany należy pić regularnie w ciągu całej doby – w tym tuż przed zaśnięciem, a najlepiej również w nocy. Powinny to być napoje nie zwiększające złogów, a więc wody mineralne ubogozmineralizowane i soki owocowe. Niestety zarówno herbata jak i kawa są produktami dość bogatymi w szczawiany i jeżeli już bardzo mamy na nie ochotę, to należy je przygotowywać jako słaby napar i spożywać tylko w ograniczonej ilości.

Innymi, dość popularnymi mieszankami do picia są wszelkiego rodzaju herbatki ziołowe na pobudzenie, antystresowe, wyciszające, na dobry sen itp. Są to napoje których osoba z tendencją do kamicy lub już z istniejącymi złogami powinna się wystrzegać. Tego typu herbatki funkcjonalne, zawierają bowiem zwykle bardzo dużo szczawianów. Inne napoje np. napary ziołowe z najbardziej popularnych składników, takich jak lipa, dziurawiec, mięta, szałwia, rumianek — mogą stanowić element diety osób z kamicą szczawianowo-wapniową o ile wypijane będą w dzień i tylko w ograniczonych ilościach.

Żywienie w kamicy szczawianowo-wapniowej to dość szeroki temat. Dla kogoś, kto cierpi na częste nawroty kamieni nerkowych lub też w kogo rodzinie ten problem dotyka wielu osób, najlepiej będzie jeżeli uda się do dietetyka, który po zapoznaniu się ze wszystkimi aspektami choroby zaleci odpowiednio dopasowany jadłospis.

	Przeciwwskazane	Dopuszczone do spożycia w umiarkowanych ilościach (2−3 porcje dziennie)	Do spożycia bez ograniczeń
Ilość szczawianów w 100 g produktu.	Powyżej 10 mg	Od 2 do 10 mg	Poniżej 2 mg
Napoje.	ciemne piwo, czarna herbata, mleko czekoladowe, kakao, kawa rozpuszczalna, czekolada do picia, napoje sojowe	sok z marchwi, sok żurawinowy, piwo Guinness, herbata Mate, sok pomarańczowy, sok pomidorowy, herbata czarna porzeczkowa	sok jabłkowy, nektar morelowy, piwo inne niż wymienione w poprzednich kolumnach, sok grejpfrutowy, zielona herbata, herbaty ziołowe, lemoniada, sok z limonki, sok z cytryny, sok ananasowy, wino
Produkty mleczne i zastępniki mleka.	mleko czekoladowe, ser sojowy, mleko sojowe, jogurt sojowy	jogurty	mleko, maślanka, sery
Tłuszcze, orzechy, nasiona.	wszystkie orzechy, masło orzechowe, sezam, tahini, orzechy sojowe	siemię lniane, nasiona słonecznika	masło, margaryny, majonez, oleje roślinne
Owoce.	jeżyny, jagody, carambola, ciemne winogrona, figi, agrest, kiwi, skórka cytrynowa, skórka figi suszona pomarańczowa, maliny, rabarbar, mandarynki	jabłka, morele, orzechy kokosowe, żurawina, pomarańcze, świeże brzoskwinie i gruszki, ananasy, truskawki, śliwki suszone	awokado, banany, wiśnie, grejpfruty, jasne winogrona, kumquaty, mango, melony, nektarynki papaja, brzoskwinie i gruszki w puszce, zielone i żółte śliwki, rodzynki
Produkty zbożowe.	amarant, gryka, otręby zbóż, pieczywo chrupkie żytnie lub pszenne, pieczywo pełnoziarniste, mąka pszenna	bagietki, brązowy ryż, skrobia kukurydziana, pieczywo białe, płatki owsiane	jęczmień, makaron, biały ryż, dziki ryż
Warzywa.	fasola, buraki, marchew, seler, cykoria, bakłażan, jarmuż, boćwina, szpinak, szczaw, pory, oliwki, pietruszka, papryka chili i zielona, brukiew, batat cukinia	karczochy, szparagi, brokuły, brukselka, marchew w puszkach, kukurydza, koper, sałata, fasola limeńska, gorczyca, cebula, pasternak, groszek, pomidor, rzepa, rukiew wodna	kapusta, kalafior, szczypiorek, ogórek, endywia, kalarepa, grzyby, groszek z puszki, rzodkiewki
Przyprawy.	pieprz czarny, sos sojowy	imbir, tymianek	bazylia, cynamon, musztarda, koper, wanilia, gałka muszkatołowa, oregano, mięta, szałwia, ocet, biały pieprz
Desery.	czekolada		miód
Mięso, ryby, drób.		wątroba, sardynki	wołowina, wieprzowina, jagnięcina, drób, skorupiaki, ryby (z wyjątkiem sardynek), żelatyna

KAMICA FOSFORANOWO-WAPNIOWA.

Fosforan wapnia powstaje w moczu o odczynie zasadowym, częstym w przypadku zakażeń bakteryjnych. Leczenie kamicy fosforanowej przebiega w kilku etapach: po pierwsze – podaje się antybiotyk – jego celem jest usunięcie głównej przyczyny ich powstania, czyli infekcji, po drugie – wprowadza się leki i dietę zakwaszającą mocz. W nielicznych przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna.

U chorych z kamicą nerkową często dochodzi do nawrotów – trzeba jednak pamiętać, że ponownie wytworzone złogi często mają inny skład, często również kamienie zbudowane ze szczawianów wapnia i fosforanów wapnia ze sobą współistnieją.

Bruszyt - CaH(PO4)x2H2O - tworzy przeźroczyste kryształy o wyglądzie igiełek, ułożone promieniście i prostopadle do powierzchni warstwy. Sam kryształ koncentruje się w powierzchownych warstwach kamieni moczowych. Charakteryzuje się niską dwójłomnością. Jest minerałem dobrze krystalizującym, identyfikowanym na podstawie refleksów o wartościach d:7,6 , 4,25 , 3,05, 2,623 anksztrema. Niektóre refleksy pokrywają się z charakterystycznymi dla struwitu (4,25 anksztrema) czy apatytu (2,623 anksztrema). Widmo absorpcyjne bruszytu w podczerwieni różni się wyraźnie od widma pozostałych fosforanów większą liczbą pasm absorpcyjnych i nieco innym ich położeniem. Najbardziej charakterystyczne to 530 cm-1, 995, 1070 i 1140 cm-1. Są to trzy pasma leżące obok siebie, o wzrastającej intensywności. Charakterystyczne są też cztery maksyma w zakresie 3000-3600 cm-1 związane z obecnością cząsteczek wody w jego składzie. W przyrodzie bruszyt znajduje się w złożach guana oraz w kościach zwierząt kopalnych, gdzie stwierdza się igłowe lub tabliczkowe kryształy, tworzące wykwity bądź skupiska przypominające gipsy.

Zakazane produkty żywieniowe: wody mineralne alkaliczne, rośliny strączkowe, szpinak, rabarbar,

potrawy solone.

Produkty zalecane: bardzo dużo płynów, mięso, ryby, pieczywo, miód, soki owocowe najlepiej cytrusowe.

W kamicy fosforanowej ważny jest również wybór płynów – najlepiej sprawdza się nisko zmineralizowana woda mineralna. Wody tego typu mają mało związków mikroelementów, które mogły by sprzyjać dalszej (niekorzystnej w tym przypadku) alkalizacji moczu.

Napoje zalecane i przeciwwskazane w kamicy fosforanowej:

Zalecane	Przeciwwskazane
- Wody przeznaczone dla niemowląt (np. Gerber, Humana, Babydream)	- Wody wysoko zmineralizowane, wody gazowane, napoje gazowane
- Wody nisko zmineralizowane, źródlane (np.. Aqua Żywiec, Żywiec Zdrój, Dobrowianka, Kropla Beskidu, Nestle Aquarel)	- Wody lecznicze np.. Jan, Stefan, Józefina, Franciszek itp. (nawet reklamowane jako moczopędne w tym typie kamicy się nie sprawdzają)
- Soki owocowe – zwłaszcza z owoców cytrusowych, żurawiny	- Mocna herbata, kawa naturalna i zbożowa, zielona herbata, napary ziołowe (większość z nich działa alkalizująco)
- Hherbaty owocowe	- Napoje typu coca-cola (zawierają bardzo dużo fosforanów)

Wszelkie alkohole powodują odwodnienie organizmu i w związku z tym w każdej kamicy nerkowej są przeciwwskazane – dotyczy to również piwa. Czasami jednak świętujemy coś niezwykłego i mimo wszelkich zakazów sięgamy po alkohol. W takiej sytuacji należy:

- Wybierać alkohole słabsze lub wymieszać je z sokiem owocowym,

- Zwiększyć ilość wypijanej wody – np. ½ litra piwa to przynajmniej 1 szklanka wody więcej do wypicia (pamiętać aby wypić dodatkową ilość wody po wizycie w toalecie),

- W kamicy fosforanowej nie wybieramy wina – ma ono bowiem działanie lekko alkalizujące (a właśnie tego staramy się uniknąć),

- Alkoholu nie zagryzamy słonymi przekąskami – to tylko przyśpieszy powstawanie złogów.

O ile w większości stanów chorobowych staramy się doprowadzić do równowagi kwasowo-zasadowej w diecie, o tyle w kamicy fosforanowej stawiamy wszystko na głowie. Naszym celem jest zakwaszenie moczu (przy okazji zakwasza się cały organizm).

Uwaga na fosforany…

W kamicy fosforanowej niektóre produkty – np. nasiona roślin strączkowych, napoje typu coca-cola – wykluczamy przede wszystkim dlatego, że zawierają duże ilości fosforanów.

Do grupy produktów w których znajduje się bardzo duża ilość fosforu należą również: dania błyskawiczne, wędliny, wszelkie produkty z E-338, E-339, E-340, E-341, E-342, E-445, E-450, E-451, E-452, E-1410, E-1412, E-1413, E-1414, E-1442.

W przypadku fosforu ważna jest odpowiednia proporcja do wapnia (1:1 dla dorosłych i 1:1,5 dla dzieci) – zachwianie tej równowagi jest szczególnie niekorzystne w przypadku kamicy fosforanowej.

Jednym z głównych winowajców (ok. 85%) infekcji dróg moczowych są bakterie Escherichia coli, które po przedostaniu się do układu moczowego przyczepiają się do jego ścian i rozmnażają. W zawiązku z tym, że kamica fosforanowa często powiązana jest z infekcjami, w jej zapobieganiu staramy się sięgać po produkt, który skutecznie utrudnia życie chorobotwórczym drobnoustrojom. Tym produktem jest żurawina – która co prawda ma tylko niewielką potencjalną zdolność do zakwaszania, ale za to skutecznie zmniejsza możliwość przyczepianie się tych bakterii do ścian układu moczowego.

Bakterie, których zdolność do przyczepiania żurawina zmniejsza:

pałeczki Escherichia coli,

ziarniaki Enterococcus feacalis.

Bakterie, w przypadku których nie zaobserwowano pozytywnego działania żurawiny:

pałeczki Pseudomonas aeruginosa,

ziarniaki Staphylococcus aureus,

drożdżaki Candida albicans.

Od wielu lat obserwuje się oporność różnych szczepów drobnoustrojów na antybiotyki, ale nie zaobserwowano jeszcze wzrastania oporności bakterii na żurawinę.

Tabela produktów zalecanych i przeciwwskazanych:

produkty silnie alkalizujące – niewskazane	produkty słabo alkalizujące – wskazane w ograniczonej ilości	produkty zakwaszające – zalecane
Surowy szpinak, surowe brokuły, karczochy, kiełki, większość sałat, surowe cukinie, surowy groszek, kapusta czerwona, surowy seler, kalafior, marchewka, kiełki zbóż, kiełki lucerny, botwinka, papryka, ogórki, jarmuż, wodorosty, cebula, szparagi.	Pieczarki, pomidory, świeża kukurydza, rzodkiewki, biała rzodkiew, warzywa gotowane, kiszona kapusta, ogórki kiszone.	Warzywa w occie, grzyby w occie, sos pomidorowy, koncentrat pomidorowy, kukurydza konserwowa.
Jabłka, rabarbar, świeży ananas, czereśnie, truskawki, morele, melon, brzoskwinie.	Inne rodzaje owoców.	Śliwki, borówki, czerwone porzeczki, żurawiny, owoce w puszce, rodzynki, soki i napoje owocowe (zwłaszcza słodzone), dżemy, powidła.
Dziki ryż, kasza jaglana.	Wszelkie produkty zbożowe – przy wyborze warto pamiętać, że im bardziej przetworzone (jasne pieczywo, drobne kasze – kuskus, manna, kukurydziana; biała mąka, makarony) tym większe właściwości zakwaszające.
Maślanka, sojowe zamienniki mleka, tofu, tempeh, białko serwatki w proszku.		Produkty mięsne, rybne, drób, owoce morza (ostrygi świeże), jaja
Pieprz, curry, cynamon, imbir, zioła.		ketchup, musztarda, majonez, ocet.

Objawy kliniczne kamicy zależą od lokalizacji kamienia, jego wielkości. Podstawowy objaw to ból o zmiennym charakterze. Piasek nerkowy i kamienie odlewowe mogą powodować jedynie tępe, ćmiące pobolewania okolicy lędźwiowej, nasilające się nierzadko po wstrząsach ciała lub po wysiłku fizycznym. W wyniku zaklinowania złogu (najczęściej w ujściu miedniczkowo-moczowodowym) dochodzi do skurczów mięśniówki gładkiej dróg moczowych i upośledzenia odpływu moczu.

Chory odczuwa to jako bardzo silny i gwałtowny ból (kolka nerkowa). Ból dotyczy okolicy lędźwiowej, promieniuje do pachwin, uda, kości krzyżowej, wyjątkowo do łopatki, barku, ku drugiej nerce. Wraz z przesuwaniem się konkrementu zmienia się umiejscowienie bólu. Towarzyszy temu bolesne parcie na mocz, w moczu mogą być skrzepy krwi, czasami obserwuje się nudności, wymioty. Kolka nerkowa może trwać od kilku minut do kilkudziesięciu godzin, a nawet kilku dni. Celem leczenia jest zmniejszenie wydalania wapnia z moczem, wskazane jest ograniczenie pokarmów zawierających duże ilości wapnia, a głównie mleka i jego przetworów. Przy kamicy szczawianowej należy wyeliminować szczaw, szpinak, rabarbar, itp.

W czasie napadu kolki nerkowej choremu należy zapewnić spokój (leżenie w łóżku, ciepło), przy braku infekcji można stosować gorące okłady w okolicach nerek i brzucha oraz gorącą kąpiel. Po wyjściu z kąpieli lub stosowaniu gorących okładów wskazane jest utrzymanie podwyższonej ciepłoty rozgrzanych miejsc, co osiągniemy używając wełnianych ocieplaczy: barkowo-krzyżowego lub pasa krzyżowo-lędźwiowego. Można stosować leki przeciwbólowe; dodatkowo stosuje się środki spazmolityczne i rozkurczowe.

Leczenie farmakologiczne.

Jeśli zmiana stylu życia i diety nie przynosi pozytywnych wyników, należy rozważyć włączenie terapii lekami. Szczególnie zalecana jest ona u chorych narażonych na wyjątkowo częste nawroty kamicy oraz u chorych z zaburzeniami metabolicznymi.

Lekami, które dość chętnie podawane są w profilaktyce kamicy moczowej, są tiazydy [10]. Obniżają one poziom wapnia w moczu, co zmniejsza ryzyko tworzenia się soli wapnia wchodzących w skład kamieni moczowych [10]. Zalecana dawka to 25 mg hydrochlorotiazydu dwa razy dziennie lub chlorotiazydu od 25 do 50 mg dziennie. Można również podawać 1,25-2,5 mg indapamidu dziennie Częstość wznowy kamicy po zastosowaniu wymienionych leków moczopędnych spada o 21%

Cytrynian potasu skutecznie zwiększa pH moczu i poziom cytrynianów, redukując jednocześnie poziom wapnia w moczu. Zmniejsza ryzyko nawrotów kamicy wapniowej o około 75% [13]. W aptekach cytrynian potasu dostępny jest pod nazwą Litocid. Jedna tabletka Litocidu zawiera 680 mg jednowodnego cytrynianu potasu. Cytrynian potasu metabolizowany jest w jelitach, uwalniając dwuwęglany, które działają alkalizująco. Zmniejsza to szybkość zużywania się endogennych cytrynianów w cyklu Krebsa oraz zwiększa ich wydalanie z moczem. Preparat należy przyjmować trzy razy dziennie po posiłku, po dwie tabletki. Należy kontrolować pH moczu oraz dobowe wydalanie cytrynianów, poziom potasu i kreatyniny we krwi.

Należy pamiętać o roli magnezu jako inhibitora procesu krystalizacji. Magnez tworzy rozpuszczalne związki ze szczawianami. Udowodniono, że podawanie magnezu razem z cytrynianami zmniejsza ryzyko nawrotu kamicy o 85%. Magnez podobnie jak wapń zmniejsza wchłanianie szczawianów w jelitach. Dobowa dawka magnezu w leczeniu kamicy wapniowej wynosi 200-400 mg/dobę. Preparatów zawierających magnez jest bardzo wiele. Wybór preparatu zależy od pacjenta i lekarza. Ciekawym preparatem wydaje się Magnesol 150 zawierający 150 mg magnezu w postaci cytrynianu. Należy pamiętać, że magnezu nie wolno podawać w hipermagnezemii, bloku przedsionkowo-komorowym, w ciężkiej niewydolności nerek oraz w miastenii.

Do lat osiemdziesiątych wydawało się na przykład, że białko Tamma-Horsfalla nasila litogenezę, ponieważ jest składnikiem większości wałeczków znajdowanych w moczu oraz wielu kamieni nerkowych. Wykazano jednak, że hamuje ono powstawanie złogów, głównie poprzez uniemożliwianie agregacji jąder krystalizacji i ich przylegania do nabłonka dróg moczowych. Niedobór lub nieprawidłowa budowa tej glikoproteiny zwiększa ryzyko rozwoju kamicy nerkowej. Podobna ewolucja poglądów dotyczy roli kryształów szczawianu wapnia, które są jądrem krystalizacji większości kamieni nerkowych

stwierdzanych u człowieka. Wykazano bowiem zupełnie różny wpływ na litogenezę jednowodnego i dwuwodnego szczawianu wapnia. Sheng i wsp. stwierdzili, że analizowane przez nich kamienie nerkowe zawierają głównie agregaty jednowodnego szczawianu wapnia (wewelitu) z niewielką ilością białek stanowiących „spoiwo” tych agregatów.                Agregaty te znajdowane były w miejscu łączącym część zstępującą z częścią wstępującą pętli Henlego, gdzie przylegały do nieuszkodzonego nabłonka, tworząc tzw. płytki Randalla. Natomiast krystaluria u osób zdrowych (niewytwarzających złogów w drogach moczowych) spowodowana była wydalaniem w moczu niezagregowanych kryształków dwuwodnego szczawianu wapnia. Stwierdzono, że kryształki dwuwodnego szczawianu wapnia wykazują znacznie słabsze — niż jednowodnego — powinowactwo do czynników nasilających agregację i przyleganie do nabłonka dróg moczowych.

Można więc sądzić, że o tym, czy dana substancja jest czynnikiem nasilającym czy hamującym litogenezę, decyduje nie tylko jej budowa chemiczna, ale i stopień uwodnienia. Interesującą obserwacją jest wykazanie w warunkach in vitro, że kryształki fosforanu wapnia (bruszytu) mogą stanowić jądro krystalizacji złogów składających się głównie ze szczawianów wapnia. Co więcej, z przeprowadzonego eksperymentu wynika, że raz zapoczątkowane wytrącanie soli szczawianowychpowoduje rozpuszczanie kryształków bruszytu. Innym aktualnym problemem jest znaczenie tzw. nanobakterii w patogenezie i patofizjologii kamicy nerkowej. Zostały one opisane po raz pierwszy w roku 1992 przez Roberta Folka, który wykazał ich obecność w różnych skałach osadowych, używając do tego skaningowego mikroskopu elektronowego. Zainteresowanie tymi cząsteczkami znacznie wzrosło, kiedy stwierdzono ich obecność w meteorytach znalezionych na Antarktydzie i w Meksyku. Ponieważ jeden z tych meteorytów (ALH84001) był pochodzenia marsjańskiego, zapoczątkowało to spekulacje na temat możliwości życia na Marsie.

Nanobakterie są najmniejszymi rozmnażającymi się samodzielnie organizmami na Ziemi. Mają wielkość średnich i dużych wirusów, a średnica najmniejszych z nich nie przekracza 20 nanometrów. Zalicza się je do tzw. atypowych bakterii karłowatych. Są wykrywane w około 60–90% ludzkich kamieni nerkowych. Niezwykłość tych mikroorganizmów polega między innymi na tym, że są jedynymi żywymi istotami zdolnymi do wytwarzania węglanu fosforanowo-wapniowego (apatytu). Mimo wielu kontrowersji wydaje się, że zakażenie nanobakteriami może być jednym z istotnych czynników ryzyka rozwoju kamicy nerkowej. Należy jednak dodać, że kwestionowana jest zdolność nanobakterii do samoreplikacji, a przez to ich przynależność do świata ożywionego.

Z praktycznego punktu widzenia ważne jest rozpoznanie sytuacji klinicznych charakteryzujących się między innymi obecnością czynników ryzyka kamicy i umożliwia to celowane stosowanie profilaktyki pierwotnej. Uwarunkowania mogą być ogólne (nieswoiste), związane z różnymi czynnikami ryzyka, i swoiste, związane szczególnie z występowaniem określonych czynników ryzyka.

Do sytuacji ogólnych należą przede wszystkim: występowanie kamicy u bliskich krewnych, określone zachowania dietetyczne, wśród których najważniejsza jest mała objętość spożywanych płynów, praca w środowisku suchym i gorącym oraz przebywanie w klimacie tropikalnym. Spośród wymienionych czynników dodatkowego komentarza wymagają „zachowania dietetyczne”.

Wbrew obiegowym sądom i wcześniejszym zaleceniom, dieta ubogo wapniowa nie tylko nie zapobiega tworzeniu się złogów w drogach moczowych, ale wręcz stanowi czynnik ryzyka kamicy nerkowej, głównie szczawianowej. Okazało się, że mniejsze spożycie wapnia i mniejsza jego zawartość w przewodzie pokarmowym zwiększa wchłanianie i, co za tym idzie, wydalanie z moczem szczawianów.

Jony wapnia wiążą bowiem szczawiany w przewodzie pokarmowym, zapobiegając w ten sposób ich wchłanianiu. Wykazano, że nawet 20-krotne zwiększenie szczawianów w diecie nie zwiększa ich wydalania w moczu, jeżeli dieta zawiera przynajmniej 4 g wapnia/dobę. Wynika z tego, że dieta ubogo wapniowa należy do czynników ryzyka kamicy nerkowej. Czynnikiem ryzyka jest również dieta bogato białkowa zwiększająca wydalanie w moczu wapnia i kwasu moczowego oraz zmniejszająca wydalanie cytrynianów. Ponadto białko jest głównym źródłem jonów wodorowych powodujących zakwaszenie moczu, które z kolei nasila krystalizację soli cystynowych i moczanowych. Kolejnym czynnikiem zwiększającym wydalanie wapnia jest dieta bogatosodowa, która zmniejsza reabsorpcję zwrotną sodu i wtórnie wapnia w kanaliku bliższym. Następstwem jest między innymi hiperkalciuria. Obok najważniejszego czynnika, jakim jest objętość spożywania płynów, znaczenie może mieć ich rodzaj. Wykazano, że ryzyko kamicy nerkowej zmniejsza spożywanie wina, piwa i kawy, natomiast zwiększają napoje zakwaszane kwasem ortofosforowym, jak na przykład coca-cola, a także sok grejpfrutowy, jabłkowy i pomidorowy.

Omawiając rodzaje diety wpływające w różny sposób na ryzyko kamicy, należy podkreślić, że do produktów spożywczych zawierających duże ilości szczawianów należą: czekolada, orzechy, rabarbar, szpinak i truskawki.

              

Jak widać, (gdy czytało się uważnie), niektóre wypowiedzi się wykluczają, jedni mówią że kawa, koncentrat pomidorowy, grapefruity itp. szkodzą, drudzy że pomagają… I bądź tu mądry… Co mam zrobić by kamienie się nie tworzyły i by pozbyć tych co mam? Oto jest pytanie… ;-D Pomoże mi w tym ktoś???