439. Jak skomplikowaną sprawą jest dobór
diety, co jeść, co nie… Czego dostarczać więcej czego mniej, a czego unikać
może zobrazuje dokładne przeczytanie tego tekstu. Ostrzegam jak zawsze, „nie
róbmy sobie sami dobrze” ;-D bo „Goździkowa doradziła, koleżanka z pracy, albo Internet.
Jak na dłuższą metę chcemy stosować jakąś dietę, MUSIMY !!! skontaktować się z
dietetykiem, albo z kimś kto na tym się zna i uczył się tego. Nic na własną
rękę. Znam z autopsji, że to na dłuższą metę przynosi więcej zła, chorób, niedomagań
niż korzyści… Znalazłem ten tekst na stronie - biomol.pl. i przeczytałem go z
ciekawością.
- Tak jestem upierdliwy, ale tłumaczy to moja choroba, a i choroby moich znajomych stosujący diety w ciemno, uświadomiły mi jakie to może być niebezpieczne...
(…) W pożywieniu
człowieka tłuszcze stanowią najbardziej skoncentrowane źródło energii, ponad
dwukrotnie bogatsze niż węglowodany. Zawierają: nasycone i nienasycone kwasy
tłuszczowe, witaminy w nich rozpuszczalne oraz wiele innych związków
lipidowych…
Tłuszcze są
związkami glicerolu (taki jeden alkohol) i kwasów tłuszczowych. Niezależnie od
tego czy tłuszcz jest pochodzenia zwierzęcego, czy roślinnego, stanowi on swego
rodzaju kompozycję różnych kwasów tłuszczowych. Ich chemiczna budowa odpowiada
jednej zasadzie: wszystkie kwasy tłuszczowe zbudowane są z cząsteczek węgla C i
wodoru H, które przyłączają jedną lub dwie cząsteczki tlenu O, by stać się na
końcu kwasem organicznym, zwanym kwasem karboksylowym (reszta kasowa COOH).
Kwasy tłuszczowe występujące w naturalnych tłuszczach zawierają zawsze
parzystą liczbę atomów węgla.
Atomy węgla połączone są między sobą z reguły jak perły w naszyjniku.
Tłuszcze
nasycone i nienasycone ale czym?
W dyskusji o
biologicznym znaczeniu pożywienia dla człowieka ważną rolę odgrywają dwie
główne grupy kwasów tłuszczowych: są to nasycone oraz nienasycone kwasy
tłuszczowe.
Kiedy wodór obsadzi
wszystkie wiązania w łańcuchu cząsteczek węgla, taki kwas nazywa się nasyconym.
Na przykład kwas masłowy:
CH3CH2CH2COOH
W przypadku jednak,
kiedy dwa atomy węgla posiadają podwójne wiązanie (=), każdy z nich musiał
przyłączyć o jedną cząsteczkę wodoru mniej. Wtedy mówi się, że to
jednonienasycone kwasy tłuszczowe, na przykład kwas olejowy (18:1):
CH3(CH2)7CH
= CH(CH2)7COOH
Są też
wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które posiadają minimum dwa podwójne wiązania,
np. kwas linolowy (C18:2, Ω-6):
CH3(CH2)4CH
= CHCH2CH = CH(CH2)7COOH
O wszechmocnej
alfa i omedze i dlaczego kwasy się ścigają
Wyżej zajmowaliśmy
się rodziną Ω-6, a poniżej znajduje się prekursor wszystkich kwasów
tłuszczowych zaliczanych do szeregu Ω-3, o pełnej nazwie kwas alfa (α)
linolenowy. Ma trzy wiązania nienasycone: CH3CH2CH = CHCH2CH
= CHCH2CH =CH(CH2)7COOH
Kwas α - linolenowy (C18:3 Ω-3)
Kwas α - linolenowy (C18:3 Ω-3)
W przemianach metabolicznych kwas linolowy (Ω-6) i kwas alfa-linolenowy
(Ω-3) konkurują o te same enzymy trawienne. Dlatego nadmiar kwasu linolowego w pożywieniu hamuje syntezę kwasów EPA i
DHA (kwasy tłuszczowe powstałe w przemianie kwasu linolowego), zwiększa zaś
syntezę kwasu arachidonowego (AA).
Może to zaburzać równowagę procesów fizjologicznych w organizmie człowieka,
prowadząc do określonych stanów patofizjologicznych. Odpowiednia podaż w pożywieniu kwasów z
rodziny Ω-3, a zwłaszcza EPA i DHA, zapobiega nadmiernemu wytwarzaniu w
organizmie kwasu arachidonowego, hamując tym samym natężenie przemian
prowadzących do kwasu arachidonowego AA.
Wielonienasycone
pełne tłustych korzyści
Wielonienasycone
niezbędne kwasy tłuszczowe potrzebne są do prawidłowego rozwoju młodych
organizmów oraz utrzymywania przez człowieka dobrego stanu zdrowia. Kwasy te
należą do rodziny Ω-6 i Ω-3.
Zaliczany jest do
nich kwas linolowy (C18:2, Ω-6) i powstające z niego w tkankach zwierząt i
człowieka kwasy tłuszczowe o dłuższych łańcuchach z rodziny Ω-6:
kwas
dihomo-γ-linolenowy (DHGLA) (C20:3, Ω -6)
kwas arachidonowy
(AA) (C20:4, Ω-6)
kwas α-linolenowy
(C18:3 Ω-3)
oraz należące do
rodziny Ω -3
kwas
eikozapentaenowy (EPA) (C20:5, Ω-3)
kwas
dokozaheksaenowy (DHA) (C22:6, Ω-3)
Kwasy
dwudziestowęglowe są substratami do syntezy eikozanoidów, w skład których
wchodzą niezbędne w metabolizmie prostaglandyny, prostacykliny, tromboksany,
leukotrieny, hydroksy- i epoksy - kwasy tłuszczowe oraz lipoksyny.
Eikozanoidy – tkankowe hormony i
ich niekończący się zakres obowiązków
Eikozanoidy można traktować jako najbardziej zewnętrznie
umieszczone przekaźniki I-go rzędu, które na poziomie komórkowym wzmacniają lub
osłabiają regulacyjną czynność hormonów i neuromediatorów. Substraty do syntezy
eikozanoidów znajdują się w fosfolipidach błony komórkowej.
W ostatnich
latach nagromadzono wiele faktów świadczących o tym, że eikozanoidy wykazują
bardzo szerokie spektrum działania.
Istotnie wpływają
na regulację czynności układu sercowo-naczyniowego, natlenienie tkanek oraz
działanie antyarytmogenne (zmniejszające ryzyko powstania arytmii). Kontrolują
regulację ciśnienia krwi, równowagę w zakresie krzepnięcia i rozkrzepiania
krwi, a także w zakresie stabilności naczyń. Regulują zawartość lipoprotein, szczególnie
HDL, triglicerydów i swoistych białek lipoprotein.
Wpływają na
dostrojenie odporności immunologicznej ustroju i procesów zapalnych,
proliferacji (odradzanie się i rozmnażanie) komórek, czynności hormonów i
neuromediatorów, ekspresji genów, a także czynności wielu narządów, jak np.
mózgu, nerek, płuc i przewodu pokarmowego, oraz odczuwania bólu i wiele innych
procesów fizjologiczno-biochemicznych.
Wpływowa rodzina
Ω-3
Stwierdzono, że
ludzie którzy jedzą duże ilości produktów pochodzenia morskiego, zawierających
kwasy tłuszczowe z rodziny Ω-3, rzadziej zapadają na choroby charakterystyczne
dla populacji w uprzemysłowionych krajach zachodnich, zwane obecnie
metabolicznymi chorobami cywilizacyjnymi.
Stwierdzono u nich
mniejszą częstotliwość występowania miażdżycy, niedokrwiennej choroby serca,
raka sutka i okrężnicy oraz zakrzepów naczyniowych, a także astmy. Wykazano
również lecznicze działanie oleju rybnego w eksperymentalnym wylewie krwi do
mózgu oraz w zawale mięśnia sercowego, a także łuszczycy.
Zebrano wiele naukowych danych wskazujących na to, że kwasy tłuszczowe z
rodziny Ω-3 wywierają bardzo korzystny wpływ na układ krążenia. Stwierdzono, że tłuszcze rybne wykazują silne
działanie hipotensyjne (obniżające ciśnienie krwi), powinny więc być zalecane w
nadciśnieniu tętniczym. Obniżają one stężenie VLDL, triglicerydów i
cholesterolu w surowicy krwi, zwłaszcza cholesterolu całkowitego, przy
jednoczesnym podniesieniu zawartości cholesterolu HDL.
Gdzie występują
te rodziny?
Olej
|
Ω-3 [%]
|
Ω-6 [%]
|
krokoszowy
|
0
|
77
|
słonecznikowy
|
0
|
69
|
kukurydziany
|
1
|
61
|
sojowy
|
7
|
54
|
z orzecha
włoskiego
|
5
|
51
|
sezamowy
|
1
|
4
|
z orzechów
ziemnych
|
3
|
3
|
rzepakowy
(canola)
|
10
|
22
|
lniany
|
57
|
16
|
oliwa z
oliwek
|
1
|
8
|
Stresujące
proporcje
W diecie naszych przodków ilość kwasów tłuszczowych omega-6 była
pięciokrotnie większa niż omega-3. Obecnie, ze względu na zmiany w doborze produktów spożywczych i metody
obróbki żywności, proporcje te zmieniły się i wynoszą aż 24:1, a zaspokojenie
potrzeb organizmu na kwasy tłuszczowe Ω-3 jest utrudnione. Zwłaszcza że są to
produkty nietrwałe, rozkładające się podczas ogrzewania.
W ciągu ostatnich
50 lat spożycie kwasów tłuszczowych w krajach zachodnich znacznie spadło.
Wpłynęło to na spadek poziomu DHA (bardzo, bardzo istotny kwas tłuszczowy Ω-3)
w organizmie. Większe spożycie kwasów tłuszczowych Ω-6 wiąże się z ich
występowaniem w olejach wielonienasyconych i w żywności przetworzonej. Jemy
mniej ryb, nieprzetworzonych ziaren i nasion, które są także bogate w kwasy
tłuszczowe Ω-3.
Ogólny spadek
spożycia kwasów omega-3 powoduje deficyt DHA, który zagraża zdrowiu, zwłaszcza
zdrowiu psychicznemu. (…)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz